VELDSCHUT EN BODE
"Dat hij de vreemde bedelaers uyt de gemeente te jaegen en te verdrijven, verpligt sal sijn."
In 1756 werd de halfman van Thuysershof verweten, dat hij zich onttrok aan de verplichte wachtdienst. Wanneer hij aan de beurt was om wacht te lopen, liet hij verstek gaan. Als reden gaf hij op, dat de boerderij een Wassenbergs leen was. Men kon hem dus niet verplichten in Maasniel (=Gelders) te patrouilleren. Het gericht besliste anders. De pachter werd veroordeeld tot een boete van tien pattacons. De halfman bleef hardnekkig en derhalve werd de bode Joost Coenen erop uitgestuurd om enkele koebeesten van Thuysershof te panden. Dat lukte niet zomaar. Toen hij in Asenray kwam, werd hij zodanig op een pak slaag getrakteerd, dat hij niet meer op eigen kracht kon lopen. Daarop had men nog gedreigd hem in eene schoupkerre op Guliks gebied (=Melick) te rijden en hem daar achter te laten. De bode had zich naar huis laten dragen, naar zijn herberg 1). Joost was al in 1739 bij de gemeente in dienst als veldschut. Geregeld werden de functies van veldopzichter en gerichtsbode verenigd. Maar dat was niet altijd zo. Soms werd hun aanstelling in de gemeentestukken vermeld. Een enkele keer ook de uitzetting uit het ambt. Op het voogdgeding van 1739 werd geklaagd, dat Willem Schildt zijn functie van veldbode niet naar behoren uitoefende. Dat moet dan tot zijn ontslag hebben geleid. In september dat jaar legde Joost Coenen de eed af van veldschut 2).
In april 1746 volgde Willem Paulussen hem op voor de duur van een jaar, mits doende den eedt van sigh in alles als eenen goeden vroomen en trouwen veltschutt toestaet te doen. Een andere voorwaarde was, dat hij in Maasniel of Leeuwen kwam wonen 3). Sedert zijn huwelijk met Catharina Sillen omstreeks 1722 heeft hij inderdaad naast de pastorie gewoond, maar zo'n twintig jaar later was hij naar Asenray verhuisd. |
En daar stierf hij ook in oktober 1746! In april 1750 werd Coen Smeets benoemd tot veldschut 4). Joost is in elk geval gerichtsbode gebleven. Dat blijkt niet alleen uit de gemeenterekening van 1750. In 1769 werd na zijn overlijden een opvolger aangesteld 5).
Vermoedelijk was Joost een zoon van Jan Coenen, alias Bousheyke, en Catharina Hansen. In eerste huwelijk trouwde hij met Gertruy Peters. Aanvankelijk woonde het echtpaar nog in Swalmen, waar hun dochtertje Marie (1737-1771) geboren werd. Daarop verhuisde het gezin naar Maasniel, waar Joost de functie van veldschut kreeg. Hun zoontje Adam Alexander werd in juni 1739 genoemd naar zijn peetvader, graaf de Schillaerdt. Dat zou een aanwijzing zijn, dat Joost voordien bij de graaf (als jager?) in dienst is geweest. Drie jaar later stierf Gertruydt Peters.
Een maand later, midden augustus 1742, hertrouwde de bode met Amelia Theunissen. Rond 1750 verhuisde het gezin naar de beekstraat aan het Broeckske. Daar bouwde Joost zijn huis. Uit dit tweede huwelijk werden nog drie kinderen geboren. Toch moeten zij evenals hun halfbroer jong gestorven zijn. Bleef over de voor-dochter Marie. Het meisje trouwde in november 1766 met Coen Huskens. In januari 1769, een week na het overlijden van haar man, maakte de weduwe Theunissen haar testament. Huis, moeshof en land zouden na haar overlijden toevallen aan haar stiefdochter. Marie Coenen ging haar evenwel voor in het graf en reeds een maand later in mei 1771 hertrouwde Coen met Barbara Salden. Twee jaar later herriep Umelia Theunissen het testament.
Deze geschiedenis heeft een vervolg. Conrart Huskens werd in 1782 benoemd 1-0,t gerichtsbode. Hij had het ambt overgenomen van Matthijs Valckenborgh na diens overlijden in januari van dat jaar 6). Nog in 1796 vervulde Coen zijn werk als bode. Toen de Franse overheid haar gezag naar deze streken uitbreidde, werd de schepenbank opgeheven. Ook de gerichtsbode verloor zijn functie. |