Onder den Klockenslagh van Neel, Leeuwen en Asenray door Jan Ruiten©

Hun zoon (?) Derick had in 1682 elf bunder op zijn naam staan. Meerdere percelen stonden toen half op naam van Christoffel Petit. We zien in het bunderboek van 1723, dat een groot deel hiervan was overgegaan op Petit. In maart 1686 namelijk was tussen beide partijen afgesproken, dat Petit de reeds gemaakte schulden van de erfgenamen Dencken zou overnemen in ruil voor diens akkers onder Maasniel, mitte schaer ende gewasch daerop staende 18).
Zodoende liet het echtpaar aan hun kinderen vijf huizen en drie armenhuizen in Roermond na, een bouwhofken over de Maas in Horn en land in Haelen. In Maasniel was dat naast De Thooren nog 62 morgen akkerland, belast met 16 vaten koren, half rogge, half haver, nog eens 5 vaten rogge elk derde jaar en tien stuivers aan de viskeuken van de Munsterabdij en met 4 kippen en 3 kapoenen 19). Het huis zelf was belast met een mal der rogge aan de kapelaan. In het kerkarchief staat hierover vermeld: burgemeester Dencken en H. Smeets vanwege Harteveldts goed; later dhr. Petit 20).

De Thooren in 1786. Links de eigen wo­ning van de pachter.

De overdracht in 1648 is niet helemaal zonder problemen verlopen. De processtukken hierover zijn niet bewaard gebleven. Wel de begeleidende rollen. Daarin staat geschreven, hoe jonker Steffen van Hertenfeldt zijn beklag deed over de handelwijze van de erfgenamen Smitz. Zijn vader, jonker Hendryck van Herteveldt, had het goed verkocht aan luitenant 8itot. De familie Smeitz had toen gebruik gemaakt van haar beschudrecht. Dit kan slaan op verwantschap of nabuurrecht. Op last van de weduwe van Henryck Smietz was hem nog langer de toegang tot het huis geweigerd (verstoeten en toeghemaeckt) nog voordat de overdracht definitief geregeld was. En inderdaad is de verkoop ook nooit in het protocollenboek van de schepenbank vastgelegd! Misschien wel omdat het hier om een leengoed handelde. Toen de jonker zijn problemen in deze zaak aan het Hof van Gelder voorlegde, kreeg hij van die kant geen steun, omdat het Hof zich in deze niet bevoegd achtte. Kort daarop trad Dieryck Smietz op als bezitter van Hertevelts goederen namens zijn familie 21).

RECHTEN

Nog in 1648 werd uit naam van de vrijheer aan de nieuwe bezitters duidelijk gemaakt, welke plaats De Thooren in de gemeente innam. Het land was evenzogoed cijns- en tiendplichtig als welk ander goed, en deels zelfs keurmedig. De bezitters hebben dezelfde plichten als de andere naburen van Niel en Asenray. En alleen de vrijheer had het jachtrecht in de gemeente (mit exclusie van alle benaebuyrte heeren, inzonders de bezitters van Hertenveldts huis).
Misschien is het maar goed geweest voor de weduwe Petit (in 1710), dat het koopcontract niet meer voorhanden was.
Daarin waren deze bijzonderheden namelijk weggelaten! 22). Nu kon zij immers een beroep doen op wat zij wist van horen zeggen. Maar ook de vrijheer zou er zijn gelijk niet mee hebben gekregen. Het was niet de eerste noch de laatste keer dat hierover drukte gemaakt werd.

Reeds in 1688 werd de eigenaar van De Thooren, C.L.Petit, op zijn rechten aangesproken en in 1704 moest hij andermaal opkomen voor zijn vrijheden van alle gemene lasten, zoals diensten, inkwartieringen, beestenschat enz. Het gericht had toen twee koeien van Petit uit de wei laten halen om te verkopen. Ook daarna had men nog geprobeerd deze privileges af te schaffen.

Onder den Klockenslagh van Neel, Leeuwen en Asenray door Jan Ruiten©